PSZENICA OŚCISTA FOXX DORÓWNUJE INTENSYWNYM KLASYKOM

Oścista odmiana pszenicy ozimej Foxx w badaniach rozeznaniowych prowadzonych w stacjach COBORU uzyskała bardzo dobre oceny wartości gospodarczej. Do badań została zgłoszona przez firmę IGP Polska.

Odmiany ościste pszenicy mają w Polsce wielu zwolenników. Wynika to m.in. z faktu, że liczne pola położone są w niedalekim sąsiedztwie lasów, co sprzyja żerowaniu dzikiej zwierzyny i powodowaniu przez nią znacznych szkód. Rolnicy dobrze wiedzą, że zboża wyposażone w ościste kłosy są mniej atrakcyjne dla dziczyzny.

Ostki trudniej się hoduje

Przez ostatnie dziesięciolecia hodowla specjalizowała się głównie w tworzeniu odmian bezostnych o zbitym kłosie i wysokim potencjale plonowania. Skutek jest taki, że na rynku pozostały pojedyncze i już bardzo leciwe odmiany ościste. W 2020 roku w Polsce zarejestrowane były 132 odmiany pszenicy ozimej, w tym 3 ościste. Mewa i Ostka Strzelecka zostały wpisane do rejestru w 2006 r., a Ostroga w 2008 r. Wszystkie pod względem licznych cech gospodarczych obecnie niczym się nie wyróżniają, a wręcz bardzo odstają nawet od średniaków. Dla przykładu Ostroga w doświadczeniach PDO w latach 2017–19 na przeciętnym poziomie agrotechniki wydała plon – 92% wzorca, a na intensywnym – 93%.

Po podsumowaniu ubiegłorocznej serii badań rozpoznawczych odmian pszenicy ozimej okazało się, że wyniki odmiany ościstej Foxx pod wieloma
względami plasują się w ścisłej czołówce. Pod względem plonowania na przeciętnym poziomie agrotechniki (a1) odmiana Foxx uzyskała wynik 99% wzorca – wyprzedziła 2 odmiany
wzorcowe. Warto pamiętać, że wzorzec tworzy grupa 4 stosunkowo nowych i bardzo intensywnych odmian. Na poziomie intensywnym (a2) średni plon Foxxa przekroczył 100 dt/ha, co pozwala uznać, że odmiana nadaje się do intensywnej uprawy.

Wspomniana odmiana uzyskała też dobre oceny pod względem odporności na porażenie przez choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego i septoriozę liści oraz bardzo dobrą na septoriozę plew w przekropnym 2020. Jednak w naszych warunkach ważniejsze są rdze – brunatna i żółta. Odporność odmiany Foxx na te choroby została oceniona odpowiednio na 8,3º i 8,5º (skala 9º). Dla jakości ziarna i jego przydatności do wykorzystania na różne cele bardzo ważna jest odporność na fuzariozę kłosa, której zwalczanie jest trudne. Omawiana odmiana uzyskała ocenę 8,2º, co pozwoliło jej zająć 2. miejsce w całej ocenianej grupie.

Bardzo przydatna do intensywnej uprawy

Pod względem długości źdźbła i odporności na wyleganie Foxx plasuje się na poziomie odmian wzorcowych. Podobnie jest w przypadku parametrów plonu, jak masa tysiąca ziaren, zawartość białka i liczba opadania. Tak wysokie oceny były dotąd niespotykane w przypadku odmian pszenicy o ościstym kłosie, które powszechnie uważano raczej za ekstensywne.

Szersze wprowadzenie do uprawy odmiany Foxx może sprawić, że przekonanie o małej przydatności odmian ościstych pszenicy do intensywnej uprawy pozostanie jedynie stereotypem. Wyniki badań jednoznacznie wskazują na to, że można od niej oczekiwać wysokiego plonowania i bardzo dobrej jakości ziarna. Natomiast wysoka odporność na choroby i wyleganie to dodatkowe atuty, które poprawiają warunki ekonomiczne produkcji, zwłaszcza w warunkach podwyższonego ryzyka szkód powodowanych przez dziką zwierzynę.

dr Władysław Kościelniak
doradca rolny